Het geluid van stilte
Platenmaatschappijen hebben veel last van 'piraten' op internet die zonder toestemming zomaar mp3-bestanden verspreiden. De muziekindustrie doet er alles aan om te voorkomen dat muziek gratis verspreid kan worden. Dat platenmaatschappijen echt heel ver gaan in het beschermen van hun copyright, bewijst het volgende verhaal.
Muziekproducer Mike Batt was in 2001 bezig met de CD 'Classical Graffiti' van 'The Planets'. Om de twaalf reguliere nummers op de CD te scheiden van vier bonus-tracks, plaatste Batt na het twaalfde nummer een minuut stilte. Die noemde hij 'A One Minute Silence'. Op het hoesje zette Mike Batt als credits "Batt/Cage". Dit was een hommage aan de experimentele componist John Cage, die in 1952 het nummer 4'33'' opnam. 4'33'' bestaat uit ruim vier en een halve minuut stilte.
Tot verbazing van Mike Batt kreeg hij na een paar maanden een brief van de platenmaatschappij van John Cage. Cage was weliswaar overleden, maar op 4'33'' zat nog wel degelijk copyright, stond er in de brief. 'A One Minute Silence' was een inbreuk op het auteursrecht. Of Batt maar even wilde dokken voor de minuut stilte die hij op de CD van The Planets had gezet.
Mike Batt piekerde er niet over om geld te betalen, waarop de muziekmaatschappij van Cage een rechtzaak begon. Om het geschil op te lossen werden beide muziekstukken live gespeeld voor een onafhankelijke jury van de rechtbank in het Baden Powell House in London.
Eerst speelde klarinettist Marc Dooley 4 minuut 33 stilte op zijn instrument. Daarna was het de beurt aan Mike Batt om 'A One Minute Silence' uit te voeren. Hij deed dat door een piano-klep te openen en na een minuut weer te sluiten.
De jury luisterde vol overtuiging naar beide uitvoeringen om te bepalen of ze op elkaar leken.
Om zijn standpunt te verduidelijken gaf Mike Batt de rechters een lijst met meer dan honderd muziekstukken die allemaal bestonden uit stilte. Desondanks stelde de rechtbank de muziekmaatschappij van John Cage in het gelijk. Mike Batt betaalde naar verluidt enkele tienduizenden ponden om het copyright af te kopen.
Waar of niet waar?
Helemaal waar. De reden dat de rechtbank de maatschappij van Cage in het gelijk stelde, is overigens dat Mike Batt op de CD John Cage als mede-componist van 'A One Minute Silence' aanvoerde. Daarmee erkende hij het copyright dat Cage over de stilte had.
Mike Batts heeft het er overigens niet bij laten zitten. Nadat hij de muziekmaatschappij van Cage had betaald, bracht hij 'A One Minute Silence' meteen als single uit. Ook schreef hij de muziekstukken 4'32'' en 4'34'', bestaande uit 4 minuut 32 en 4 minuut 34 stilte. "Als ze er in de uitvoering van het stuk van John Cage ooit een seconde naast zitten, is het copyright van mij", aldus Batts.
4'33'' van John Cage is in 2004 nog door het BBC Symphony Orchestra live uitgevoerd en op de radio uitgezonden. Hiervoor moest wel een alarmsysteem van de BBC ontmanteld worden. Dat systeem treedt in werking als het langer dan een paar seconden stil is op de radio.
< < < Terug < < <